Gevechtsberichten van Kapitein H. van Zanten
| BRIGADE A. 1e Regiment Huzaren. 6e Eskadron.
|
| GEVECHTSBERICHT No. 1 van het gevecht op den 9/10 Mei 1940.
|
| 1e bevel | plaats van ontvangst | : Andelst, per telefoon |
| ontvangen: | uur van ontvangst | : 9 Mei, 23 uur. |
| van | : Commandant Brigade A.
|
| OPDRACHT: | 1e. | Van de grens komen zeer verontrustende berichten. Wees derhalve bij zonder op Uw hoede. |
| 2e. | Op 10 Mei te 4.00 uur tot nader order graad van gevechtsvaardigheid 3. |
|
| UITVOERING: | Reveille gehouden te 3.00 uur, behalve voor hen, die behoorden tot het peloton, dat patrouillediensten te Nijmegen zou gaan verrichten. Graad 3 (bijna) te 4.45 uur ingenomen. Het detachement Nijmegen in reserve gehouden. Zie verder bericht 1 en 2 aan commandant Brigade A. 6.30 uur: 3 patrouilles met motorordonnans gezonden naar Elst om verband op te nemen met Groep Betuwe Motorordonnans te 7.15 uur teruggekeerd met het bericht dat verband was opgenomen; geen bijzonderheden op last van commandant Groep Betuwe konden de patrouilles teruggaan. Dit bericht doorgegeven aan commandant Brigade A. te 7.20 uur. Te 6.00 kwam de rijwielpatrouille van 46e Regiment Infanterie aan om verband op te nemen. Naderhand bericht ontvangen, dat de brug bij Lijgraaf op de kunstweg Andelst - Valburg (vierkant 59-1) te pl.m. 8.00 uur opgeblazen is. Daar dit onvoldoende verricht was, is deze brug door de commandant 6e eskadron 1e Regiment Huzaren nogmaals en afdoende vernield. Later vernomen, dat de bruggen bij Homoet (vierkant 65-42) en Uilenburg (vierkant 64 - 1) te pl.m. 9.00 uur zijn opgeblazen (Alles bl. Arnhem W.) 40.
|
| 2e bevel | plaats van ontvangst | : Andelst. |
| Uur van ontvangst | : 15.15 uur. |
|
| van | : Kapitein de Boer.
|
| OPDRACHT: | Zend twee pelotons van Uw Eskadron naar het Noordoosten ten einde den Neder-Rijn te bewaken tegen overgang door den vijand. Patrouilles tusschen Huissen en Heteren langs den Neder-Rijn. Het gros der pelotons in reserve om spoedig tegen een eventueele overgang te kunnen optreden. | |
| Meldt eventueele overgang van den Rijn door den vijand ten spoedigste aan commandant Groep Betuwe te Elst en ons. Commandant Groep Betuwe te Elst is telefonisch bericht hieromtrent. | ||
| UITVOERING: | Met bovenstaande opdracht heb ik te 15.45 uur luitenant Elshove belast met zijn peloton en dat van den luitenant Alders. (Opm.: Hierdoor komen de bezetting van Homoet en Uilenburg te vervallen). Te 17.50 uur bericht ontvangen van den luitenant Elshove, dat langs den Nederrijn, Renkumsche veer schermutselingen voorvallen. Parachutisten dalen. De eigenaar van de pont vraagt wat hij ermee doen moet. Hij kan zelf de pont niet laten zinken. Te denken om Wageningsche of' Lexesveer, zeer belangrijk. Doorgezonden aan commandant Brigade A. Te 19.00 uur door motorordonnans verband laten opnemen met luitenant Elshove. Ordonnans brengt het bericht terug, dat luitenant Elshove van commandant Brigade A. opdracht had ontvangen om met hulp van pioniers de veerponten bij Renkumsche veer en Lexkesveer te vernielen. De patrouille moet hierna terugtrekken. Bovendien was door de patrouille gerapporteerd, dat de vijand bij Huissen stond. Te 10.30 uur van 2 infanteristen vernomen, dat de vijand bij Pannerden den Rijn was overgestoken en bij Huissen en Angeren onze stellingen had aangevallen en dat zijn onderdeel van de Groep Betuwe uit hun stelling was teruggetrokken. Te 11.00 besloten commandopost naar Lienden te verplaatsen; bericht gezonden aan patrouille bij vernielingsplaatsen. Later bleek, dat langs alle patrouilles terugtrekkende onderdeelen van de Groep Betuwe waren gekomen. De patrouilles waren gedeeltelijk hiermede en gedeeltelijk met de pioniers toen deze bericht kregen terug te gaan, teruggetrokken. Te 3.00 uur met Commandogroep te Lienden aangekomen, alwaar voor legering voor binnenkomende patrouille zorggedragen is. |
| Te Lienden, 11 Mei 1940. De reserve kapitein, Commandant 6e sekadron 1e Regiment Huzaren Wg. H. Van ZANTEN.
BRIGADE A.
|
| GEVECHTSBERICHT No. 2 van het gevecht op den 11 Mei 1940.
|
| 1e bevel | plaats van ontvangst | : Commandopost Brigade A. |
| ontvangen: | uur van ontvangst | : 9.00 uur. |
| van | : Kapitein Adjudant Brigade A.
|
| OPDRACHT: | Met het eskadron de voeling met den vijand te herstellen. | |
| UITVOERING: | Uitgezonden zijn 3 pelotons met opdracht: | |
| 1. | Peloton Waaldijk. Commandant reserve 1e luitenant Buijs; marcheert naar Ochten, verder langs den Waaldijk in oostelijke richting. |
|
| 2. | Peloton Rijndijk. Commandant reserve 2e luitenant Alders marcheert naar Kesteren en vandaar naar den Rijndijk bij Opheusden verder langs den Rijndijk in oostelijke richting. |
|
| 3. | Peloton Spoorlijn. Commandant reserve 1e luitenant Elshove, marcheert naar Kesteren en vandaar langs de spoorlijn in oostelijke richting. Berichten naar commandopost bij spoorwegovergang oost van Kesteren. Bijzonderheden: Gelet moet worden op mijnversperringen, die gepasseerd moesten worden aan den benedenkant van de dijk. Na passeering der voorpostenbezetting achterlaten bij de vernielingspunten, die gepasseerd worden.
|
| Peloton Waaldijk. Dit peloton kreeg om 14.15 uur nabij de kerk te Hien van drie zijden vijandelijk vuur van lichte mitrailleur, automatische geweren en waarbij ook was een pantserwagen of een stuk pantserafweegeschut. De vijand was pl.m. 40 man sterk. Het peloton is daarna teruggetrokken tot de voorposten. Eén lichte mitrailleur en eenige rijwielen moesten achtergelaten worden. Eenigen tijd later is weder een patrouille naar voren gegaan te voet. Deze meldde pl.m. 18.00 uur dat er geen bijzonderheden waren, echter motorrijders waargenomen op den zuid westelijke Waaldijk, die in oostelijke richting marcheerden. Het was niet te zien of dit vijandelijke motorrijders waren. Het peloton meldde voorts, dat bij een mijnversperring ter hoogte van Hien een Nederlandsche munitiewagen in de lucht was gesprongen. Het peloton leed zelf geen persoonlijke verliezen. Peloton Rijndijk. Dit heeft gepatrouilleerd langs de Rijndijk tot Heteren, waarbij alleen vuur is ontvangen van de overzijde van den Rijn. Van burgers, werd vernomen dat Zetten bezet was door vijandelijke colonnes (Motorvoertuigen en motorrijders pl.m. 150 man). Het peloton heeft waargenomen dat een vijandelijk vliegtuig te 15.30 uur is gedaald bij de papierfabriek te Renkum. Peloton Spoorlijn. Van dit peloton zijn geen berichten ontvangen.
|
| Lienden. 12 Mei 1940. De reserve kapitein, Commandant 6e sekadron 1e Regiment Huzaren. w.g. H. van Zanten. |
| 7 bijlagen.
BRIGADE A.
|
| GEVECHTSBERICHT No.3 van het gevecht op den 12 Mei 1940. |
| 1e bevel | plaats van ontvangst | : Lienden. |
| ontvangen : | uur van ontvangst | : 12.30 uur. |
| van | : Commandant Brigade A.
|
| OPDRACHT: | Te 12.30 uur last gekregen, dat een pel. zich moet melden bij commdant 46 Regiment Infanterie, van wien het peloton een opdracht zal krijgen. | |
| UITVOERING: | Het pel. van luitenant Alders heb ik hiervoor aangewezen. Te 13.50 uur last gekregen, dat een peloton zich moet melden bij commandant 44 Regiment Infanterie, aan wien het peloton de opdracht zal krijgen. Het peloton van luitenant Buijs hiervoor aangewezen. Te 15.50 uur bevel gekregen van commandant Brigade A. Het geheele Eskadron gereed te maken voor afmarsch en geconcentreerd bijeen te houden. Onmiddellijk aan de opdracht voldaan. Het peloton van luitenant Buijs heeft zich te 21.00 uur teruggemeld. Het peloton luitenant Alders heeft zich te 21.15 uur teruggemeld. Het eskadron weder gelegerd te Lienden.
|
| Lienden, 13 Mei 1940. De reserve kapitein, Commandant 6e eskadron 1e Regiment Huzaren, w.g. H. van Zanten.
|
| BRIGADE A. 1e Regiment Huzaren. 6e Eskadron.
|
| GEVECHTSBERICHT No.4 van het gevecht van den 13 Mei 1940. |
| 1e bevel | plaats van ontvangst | : Lienden. |
| ontvangen : | uur van ontvangst | : 12.45 uur. |
| van | : Commandant 8 Grensbataljon.
|
| OPDRACHT: | In opdracht van commandant Brigade A. wordt U verzocht onmiddellijk te zenden naar den commandopost van commandant Brigade A. een officierspatrouille ter sterkte van 2 groepen. | |
| UITVOERING: | Daartoe opdracht gegeven aan luitenant Alders met 2 groepen van zijn peloton. Te 15.05 telefonisch bericht ontvangen van commandant Brigade A. Onmiddellijk de wagens te pakken. Dit bevel is uitgevoerd. |
| 2e bevel | plaats van ontvangst | : Lienden. |
| ontvangen : | uur van ontvangst | : 15.20 telefonisch. |
| van | : Commandant Brigade A.,sectie I-1. |
| OPDRACHT: | 3e bataljon 33e Regiment Infanterie en 8 Grensbataljon blijven ter plaatse gereed om op te rukken. 1. in noordelijke richting of 2. in oostelijke richting Ad. 1. ter afsluiting van den Nederrijn. Ad. 2. ten einde een overtocht van den vijand over de brug bij Rhenen te beletten. De bataljons doen thans reeds door patrouilles, wachten en posten de rivieren bewaken. Bij afsluiting van de Nederrijn neemt 8 Grensbataljon opstelling in het vak begrensd door de lijnen oost Lage Veld (vierkant 167- 438) - Lede en Oude Waard - Steenbakkerij (vierkant 167-440). Noordoostelijke rand Lienden - kilometerpaal 109 aan de rivier. Aansluiting zoeken bij de verdediging van de spoorbrug bij Rhenen. Het 3e bataljon 33e Regiment Infanterie neemt opstelling in het vak begrensd door re.: Zie westelijke grens van 8 Grensbataljon en links: Zuid grens (inbegrepen) - West Elst. In het vak van 8 Grensbataljon moeten thans worden opgesteld 1 Batterij van de 1e Afdeeling 22e Regiment Artillerie. Deze moet vuren kunnen brengen op den opgang van de Grebbeberg en de spoorwegovergang bij Rhenen. Verdere aanwijzingen nopens 1e Afdeeling 22 Regiment Artillerie te geven door den Brigade artilleriecommandant. In het vak van het 33e Regiment Infanterie zal vuursteun worden verleend door de 2e Afdeeling van het 7e Regiment Artillerie, dat opstelling zal kiezen in het vierkant 163-439. Nadere bevelen zullen hiervoor door den Brigade artilleriecommandant worden gegeven. Opdracht voor 6e eskadron 1e Regiment Huzaren: 6e eskadron 1e Regiment Huzaren min 2 pelotons (later geworden min 1 peloton) neemt opstelling nabij Huis ter Heide in vierkant 167-439 en vormt een reserve van de opstelling der troepen à cheval van den spoorbaan. Bij oprukken van de vijand over de spoorbrug, indien deze nog niet is gesprongen, moet stelling op de spoorbaan worden genomen en à cheval daarvan. Dringt de vijand door dan tot iederen prijs stand houden. 2 pelotons (later geworden: 1 peloton) blijven onder oudste pelotonscommandant ter plaatse. Alle voertuigen bepakken. Verzendingslijst: |
|
| Commandant Brigade A. 8 Grensbataljon. Commandant 3e bataljon 33e Regiment Infanterie. Commandant 6e eskadron 1e Regiment Huzaren. Commandant 22e Regiment Artillerie. Brigade artilleriecommandant.
|
||
| Nader ontvangen bevel: De vereenigde goederentrein wordt verzameld op de Molenstraat tusschen Lienden en Ommeren (front west) en komt onder bevel van commandant goederentrein Brigade A. Met het eskadron afgemarcheerd naar Huis ter Heide, aldaar verband opgenomen met afdeeling ter plaatse (Commandant: Kapitein van Krevelen). Te pl.m. 7.00 uur is door eigen geschutvuur de spoorbrug bij Rhenen vernield. Na terugtrekken van infanterie heeft 6e eskadron 1e Regiment Huzaren opstelling bij de brug ingenomen en tezamen met pantserafweergeschut en zware mitrailleur gevuurd op de brug en de noordoever van den Rijn. Verder opdracht gekregen 1 peloton in oostelijke rand Kesteren stelling te doen nemen. Hiervoor aangewezen het peloton van luitenant Alders. Te 18.30 uur op commandopost Brigade A. bevel gekregen het eskadron onder commandant 46 Regiment Artillerie te stellen en te 0.30 uur te doen terugtrekken naar Vianen. 14 Mei. |
||
| Hagestein, 17 Mei 1940. De reserve kapitein, w.g. H. van ZANTEN. |
| BIJLAGEN
|
| BERICHT Nr. 1. | Datum: 10-5-'40. | Van: Commandant 6e eskadron 1e Regiment Huzaren. 6.15 uur door ordonnans. |
| ADRES: | Commandant Brigade A. |
| INHOUD: | Te 4.45 graad van gevechtsvaardigheid 3 bereikt. Houdt peloton Nijmegen voorloopig in reserve. Heb geen manschappen meer over voor de 9e compagnie pioniers. Dit bericht kon niet telefonisch worden verzonden.
|
| BERICHT Nr. 2. | Datum: 10-5-'40. | Van: Commandant 6e eskadron 1e Regiment Huzaren. Per ordonnans te 6.20 uur. |
| ADRES: | Commandant Brigade A. |
| INHOUD: | Nader meld ik dat ik peloton Nijmegen niet zal wegzenden behoudens nadere orders.
|
| BERICHT Nr. 3. | Datum: 10-5-'40. | Van: J67 per ordonnans. |
| ADRES: | C.- 16 E.W. |
| INHOUD: | Zendt twee pelotons van Uw Eskadron naar het Noord Oosten teneinde de Neder Rijn te bewaken tegen overgang door de vijand. Patrouilleeren langs den Neder Rijn tusschen Huissen en Heteren. Het gros der pelotons in reserve om spoedig tegen een eventueele overgang te kunnen optreden. Meldt eventueele overgang Rijn door de vijand ten spoedigste aan commandant Groep Betuwe te Elst en ons. Commandant Groep Betuwe is telefonisch bericht hieromtrent.
|
| De Kapitein de Boer.
- - - - - - - - - - - -
|
| BERICHT Nr. 1. | Datum: 11-5-'40. | Van: Commandant 6e eskadron 1e Regiment Huzaren. Per rijwiel. |
| ADRES: | Commandant Brigade A. |
| INHOUD: | Heb drie Pelotons uitgezonden teneinde voeling met den vijand te herstellen. Commandopost bij brug op snijpunt horizontaal 438; verticaal 169.
|
| BERICHT Nr. 2. | Datum: 11-5-'40. | Van: Commandant 6e eskadron 1e Regiment Huzaren. Per motor. |
| naar Commandant Brigade A. te 16.50. |
| INHOUD: | Van mijn patrouille langs de Rijndijk langs de spoorlijn heb ik nog geen bericht gehad. Van de patrouille langs de Waaldijk het bericht dat ik U bereids toezond.(Vuur ontvangen oost van Hien).
|
| BERICHT Nr. 3. | Datum: 11-5-'40. | Van: Commandant 6e eskadron 1e Regiment Huzaren. Per motor. |
| naar Commandant Brigade A. te 17.00. |
| INHOUD: | Commandant Patrouille Rijndijk bericht mij dat hij vuur heeft ontvangen nabij Lakemonschestraat vierkant 439-173. Bovendien wordt patrouille onder vuur genomen van de overzijde van de Rijn waar ook vele vijandelijke voertuigen staan. Vijandelijk vliegtuig daalde te 15.30 uur bij z.o.z.
|
| BERICHT Nr. 4. | Datum: 11-5-'40. | Van: Commandant 6e eskadron 1e Regiment Huzaren. Per motor. |
| naar Commandant Brigade B. |
| INHOUD: | Commandant Patrouille Rijndijk bericht mij nadert dat hij geen vijandelijk vuur ontvangen heeft van de zuidzijde van de Rijn doch alleen van de noordzijde. Patrouilles zijn tot Heeteren geweest zonder op vijand te stuiten. Eigen Infanterie die terugtrok uit Huizen z.o.z.
|
| De Kapitein de Boer.
- - - - - - - - - - - -
|
| BERICHT Nr. 1. | Datum: 11 Mei 1940. | Van: Commandant Zuid. Luitenant Buys. |
| Overbrenger PIEK. | aan: Commandant 6e eskadron 1e Regiment Huzaren ontv. 13.15.
|
| Ben aangekomen bij voorposten op Waaldijk bij paal 50 driesprong en ben daar bezig door de daar gelegde versperringen naar voren te gaan om pl.m. 12.20 uur. Ga verder in vijandelijke richting. Geen bijzonderheden.
|
| BERICHT Nr. 2. | Datum: 11 Mei 1940. | Van: Commandant Zuid. Luitenant Buys. |
| Commandant 6e eskadron 1e Regiment Huzaren te 14.15 u. |
| ontvangen 15.25 uur. Overbrenger Delius. PIEK na 1e bericht niet teruggekeerd. Na bericht nr. 1 mijn opdracht voortgezet. De dijk bereikt tot de driesprong oost van Hien. Tot hier geen bijzonderheden. Nadat ik dit punt met mijn peloton bezig was te bezetten, en een opstel1ing bezig was, in te nemen, werd ineens van 3 kanten, oost, zuidoost en noordoostelijk, dus ook vanaf de uiterwaarden en links (zuidoost) uit de bogaarden gevuurd. Daar er een overmacht was gaf ik het teken terugtrekken, waarna werd teruggetrokken, tot bij de voorposten. |
| BERICHT Nr. 3. | Datum: 11 Mei 1940. | Van: Commandant Zuid. |
| Commandant 6e eskadron 1e Regiment Huzaren te 16.35 uur. |
| Na het bericht dat de keukenwagen zou komen ben ik teruggetrokken naar de driesprong oost van 0chten, noordelijk van de driesprong op den Waaldijk bij paal 410. Hier kan de keukenwagen komen. Ik heb een patrouille met 6 man + de wachtmeester Heukers weder naar voren gestuurd om de voeling te onderhouden. Verscheidenen (pl.m. 9) rijwielen zijn verloren gegaan. 1 mitrailleur is verloren gegaan. 1 karabijn en een (van een ander) bajonet is verloren gegaan. Nader kan gemeld worden, dat de vijand tot zijn beschikking had: |
| lichte mitrailleur |
|
| automatische geweren |
|
| en een pantserwagentje |
|
| of een stuk 4,75 |
| Denkelijk geen menschenlevens te betreuren. Alleen PIK geheel overstuur. Waar moet hij heen?
|
| De 1e Luitenant, w.g. Buijs.
|
| Overbrenger PIEK. |
|
|