Rapport van majoor H. Schotman
Commandant III-29 R.I.
Gevechtsbericht van het gevecht op 13/5 '40.
--------------------------------------------------------------------
| bevel ontvangen | nabij Berg en Bosch, vt. 445-164 aan den kunstweg Elst-Veenendaal te ca. 4.00 uur van Commandant 29 R.I. (Luitenant-Kolonel G. Land). |
| opdracht | III-29 R.I. moet vijand, die op eenige plaatsen in de Grebbelinie is doorgedrongen, verdrijven en terugwerpen over de Grebbe. Daartoe aanvallen in een vak begrensd: rechts een lijn getrokken door de k van Zuidelijken Meentweg (vt. 444-168) = g van Achterberg (vt. 443-168) = m van Voorm. Hoornwerk (vt. 440-170). Links Weteringsteeg = 6,8 in (vt. 441-170). Daartoe moet een uitgangsstelling worden ingenomen, welke loopt van Kilometerpaal (KP) 26.1 aan de spoorbaan Rhenen/Veenendaal naar de eerste g van Weteringsteeg. Eerste aanvalslijn een lijn loopende van KP. 24.5 spoorbaan Rhenen/Veenendaal tot Zuidelijk uiteinde van de Weteringsteeg. Nadat deze is bereikt, op eigen initiatief verder gaan naar 2de aanvalslijn n.l. de Grebbe. Op den kunstweg, welke loopt van Achterberg in N.O. richting naar Weteringsteeg, moet verband met I-29 R.I. worden opgenomen. Rechts van III-29 R.I. zal I-29 R.I. eveneens aanvallen, terwijl II-24 R.I. een tegenstoot op Kruiponder zal doen. uur U 4.45. |
| uitvoering |  Situatieschets van de uitgangsstelling voor de tegenaanval op 13 mei 1940. (1940) rechter voorcompagnie: 1-III plus sectie zware mitrailleurs. linker voorcompagnie: 2-III plus sectie zware mitrailleurs. Bataljonsreserve: 3-III plus sectie zware mitrailleurs. plus Sectie Mortieren van 8 plus stuk 6 Veld. (verder mankeert 1 Sectie zware mitrailleurs, welke bij het terugtrekken uit Maas-Waal stelling bij Megen in Zuidelijke richting de Maas is overgestoken). Bataljonsreserve marcheert 300 meter achter midden beide voorcompagnieën. Scheidingslijn tusschen de beide voorcompagnieën een lijn 400 meter ten Westen en evenwijdig aan de Weteringsteeg. Mijn Commandopost beweegt zich achter midden beide voorcompagnieën. Kompasstand 26.50. De 2e Compagnie marcheert om 5.45 uur het eerst af vervolgens 1e Compagnie daarna Staf en daarna 3e Compagnie. Tusschen 6.30 en 7.00 uur werden door de drie compagnieën successievelijk de uitgangsstelling ingenomen. Om 7.00 uur gaf ik het bevel voorwaarts gaan. Stuk 6 Veld moet spoedig achterblijven daar dit niet door het terrein kan komen. Krijgt de opdracht zich over den straatweg naar Achterberg te begeven. Om 7.45 uur bereiken de voorcompagnieën den straatweg, welke van Achterberg in N.O. richting naar Weteringsteeg loopt. Om 8.30 uur geef ik het bevel tot voorwaarts gaan. De linker voorcompagnie, die eerder is voorwaarts gegaan, bereikt om 9.00 uur de eerste aanvalslijn, terwijl de rechter voorcompagnie door het moeilijke terrein deze lijn om 9.30 uur bereikt. Vanuit mijn commandopost in een huis aan de kw. vierkant 442.55-169.60 geef ik het bevel voorwaarts gaan naar tweede aanvalsdoel. Geef Commandant 29 R.I. telefonisch bericht, dat om 9.30 uur eerste aanvalslijn is bereikt. Voortgaan wordt belemmerd door hevig artillerie- en mitrailleurvuur. Telkens gaat een witte lichtkogel omhoog en dan verplaatst zich het mortiervuur, waaruit blijkt een nauwe samenwerking tusschen de vijandelijke infanterie en mortieren. Ik krijg bericht van Commandant linker voorcompagnie dat de manschappen zeer vermoeid zijn en geef dit door aan Commandant 29 R.I. Nadat ik geruimen tijd geen bericht meer ontvang, stuur ik tweemaal een ordonnans naar Commandant linker voorcompagnie om mij nadere berichten te sturen, doch beiden komen terug met de mededeeling, dat de compagnie niet te bereiken is door hevig vijandelijk artillerievuur dat achter die Compagnie ligt. Vervolgens vraag ik aan Commandant 29 R.I. om meer artilleriesteun daar er steeds meer granaten vallen. Mijn Luitenant-Adjudant brengt bericht terug dat Commandant 29 R.I. zoo spoedig mogelijk voor artilleriesteun zal zorgen. De Sectie zware mitrailleurs toegevoegd aan rechter voorcompagnie stelt zich vlak bij mijn Commandopost op. In verband hiermede verplaats ik mijn Commandopost. Even na mijn vertrek sloegen de granaten erin. Even later gebeurde hetzelfde met mijn tweede Commandopost, waarna ik met de Commandant M.C. iets terugga in een bestaande gevechtsstelling. Hierin bevindt zich de door mij ontbonden Commandant Bataljonsreserve. Onmiddellijk daarop wordt deze opstelling onder vuur genomen. Door de overhaaste teruggang waren de 2 zware mitrailleurs bij mijn eerste Commandopost achtergelaten, welke onder mitrailleurvuur door eenige sergeanten en soldaten worden opgehaald. Bij de rechter voorcompagnie zie ik manschappen terugtrekken. Ik geef aan Commandant rechter voorcompagnie bevel de aanval voort te zetten en aan Commandant Bataljonsreserve die vlak achter de rechter voorcompagnie zit om voorwaarts te gaan teneinde het terugtrekken te keeren. Daar dit niet helpt, zend ik mijn Luitenant-Adjudant naar de telefoonpost om Commandant 29 R.I. te berichten, dat de rechter voorcompagnie terugtrekt, maar dat ik zal trachten de compagnie te verzamelen op den weg, welke van Achterberg in N.O.richting naar de Weteringsteeg loopt en krijg het bevel om de aanval voort te zetten. Niettegenstaande de pogingen van Commandant Bataljonsreserve en Luitenant-Adjudant om de terugtocht te keeren lukt dit niet. Inmiddels krijg ik na eenige uren het bericht van Commandant linker voorcompagnie, dat om 11.00 uur was verzonden, dat hij een opstelling heeft ingenomen 100 meter ten Zuiden van eerste aanvalslijn, verder dat de rechter voorcompagnie terugtrekt, doch dit laatste kan niet juist zijn daar dit pas veel later is geschied. Daar ik tenslotte met Commandant M.C. en een aantal manschappen geheel vooraan in bovengenoemde gevechtsopstelling zit, ga ik ook terug en daar ik door de versperringen naar het westen moet afbuigen, kom ik tusschen eenige manschappen van de linker voor sectie van de rechter voorcompagnie. Herhaaldelijk springen projectielen vlak bij ons, waardoor eenige mannen getroffen worden. Op bovengenoemden kunstweg aangekomen zijnde, verneem ik dat mijn rijwiel gestolen is. Tevens blijkt mij dat het niet mogelijk is geweest om de terugtocht tegen te houden en is ook de linker voorcompagnie reeds aan het terugtrekken. Ik begeef mij naar het viaduct bij paal 26 en zie daar gedeelten van de 1e, 3e en mitrailleur compagnie en staf. Ik geef den commandanten opdracht de onderdeelen daar te verzamelen en wijs hun een verzamelplaats aan, aan de Westzijde van de spoorbaan. Ik geef mijn Luitenant-Adjudant opdracht om zich naar Commandant 29 R.I. te begeven teneinde te vragen waar thans stelling ingenomen moet worden. Deze komt terug met het bericht: "aanvallen in Zuidelijke richting". Onmiddellijk daarop krijgen wij een aanval van Duitsche bommenwerpers. Ik zoek schuilplaats in een loods waaromheen de compagnieën zich moesten verzamelen en toen ik even daarna weer naar buiten kwam, was alles weg behalve een gedeelte van de M.C., dat met mij in de loods dekking had gezocht. Ik stuur mijn Luitenant-Adjudant naar het Remmersteinschebosch om daar het Bataljon te verzamelen en loop zelf naar de Commandopost van Commandant 29 R.I. teneinde hem mede te deelen, dat getracht wordt het Bataljon in het bosch te verzamelen. Ik tref de Overste aan Zuid van pl. 27 bij viaduct aan de spoorbaan Rhenen/Veenendaal, die met Majoor Pannekoek tracht de troepen tegen te houden welke langs de Zuidelijke Meentweg terugkomen. Telkens wordt getracht een opstelling in te nemen, doch door gebrek aan officieren lukt dit niet daar zij telkens weer ontsnappen. Ik begeef mij daarom naar het Remmersteinschebosch in de hoop daar een deel van mijn Bataljon te vinden teneinde de Regiments-Commandant te helpen bij zijn poging om stelling te nemen. In het bosch aangekomen vind ik alleen de menagemeester van 3-III-29 R.I. die mij mededeelt, dat alles weg is. Ik krijg een fiets van hem, waarop ik vrijwel niet kan rijden en kom zoo in Elst in de hoop daar het Bataljon terug te vinden. Van de troep is echter niets meer te bespeuren. |
Horssen, den 17den Juni 1940.
De Majoor Bataljons-Commandant.
(w.g.) H. Schotman.
|
