Andreas Johannes van Ree
Notities
- Uit het rapport Sellies/Verhoeven (bevat o.m. gegevens omtrent sneuvelen en vindplaats)
Veldgraf gelegen naast het bospad achter Ouwehand's Dierenpark, op 3 juni 1940 herbegraven op de Grebbeberg. - Kwam vermoedelijk om nadat de stukken verlaten waren en op eigen gelegenheid de terugtocht werd aanvaard, waarbij hij gedood werd tijdens de Duitse doorbraak op 13 mei. Werd op 3 juni 1940 gevonden in een overwoekerde greppel, ca. 30 m noord van de Dierentuin. Vindplaats werd aangeduid als veldgraf.
Opmerkingen
- Arie van Ree uit Doesburg sneuvelde op de Grebbeberg - door Bernard Claus
DOESBURG - In deze tijd van herdenkingen en vieren op 4 en 5 mei, komt voor menigeen die de oorlog heeft meegemaakt, weer alle ellende van die tijd naar boven. Maar ook voor mensen die de oorlog niet hebben meegemaakt, maar waarvan een familielid is gesneuveld. Zo ook voor Bernard Claus. Arie had buiten zijn ouders nog twee broers en vier zussen. Geboren en getogen aan de Kraakselaan 10, achter de boerderij van Staarink, woonden ze in een knus arbeidershuisje. Alhoewel, zeker in de jaren dertig, was het armoe troef, maar desondanks hadden ze het toch gezellig met elkaar.
Na zijn verplichte diensttijd, kwam Arie in dienst als tuinman bij het Joodse verzorgingshuis Accaciahof in Dieren en in zijn vrije tijd onderhield hij de tuin van burgermeester Nahuys. Voetballen deed hij ook graag en hij verzorgde zijn postduiven perfect. In de crisistijd werden alle soldaten met regelmaat opgeroepen. Zoals in september 1938 en augustus 1939. Op 29 augustus 1939 begon de mobilisatie en de opgeroepen soldaten mochten regelmatig een weekend nar huis. Van de officieren kreeg Arie een dag extra verlof om toch nog de tuin bij Accaciahof te onderhouden.
De laatste keer dat Arie een weekend naar huis kwam was op 4 en 5 mei 1940. Op maandag 6 mei moest hij terug zijn en bij zijn vertrek uit Doesburg zei hij: "Tot vrijdag". Dit waren zijn laatste woorden aan zijn familie. Op vrijdag 10 mei 1940 brak de oorlog uit doordat de Duitsers Nederland binnen vielen. Arie zat in de 4e sectie van de 8e Compagnie Mortieren van 8 R.I. (Regiment Infanterie). Deze waren gelegerd op de Grebbeberg, die door de Duitsers achteraf ook wel Duivelsberg is genoemd. Veel tegenstand is hier geleverd met het weinige en sterk verouderde materiaal dat soms nog uit eind 1800 en begin 1900 kwam. Het was een ongelijke strijd, maar de Grebbeberg werd toch door de Nederlandse jongens soms letterlijk tot de laatste kogel verdedigd.
Op de 13de mei, tweede Pinksterdag, raakte de twee officieren van deze 4e sectie zwaargewond en werden hiermee buiten gevecht gesteld. Dit hield in dat de mortiristen zonder bevelvoerende officieren kwam te zitten en niet veel later ook zonder munitie. De aanvoerweg voor eten, drinken en munitie werd door de Duitsers continue onder vuur gehouden, zodat ook daar veel soldaten het leven lieten en de troepen op de Grebbeberg zonder water, voedsel en munitie kwamen te zitten. Nadat de munitie op was moesten Arie en zijn kameraden zich terugtrekken en kwamen terecht in de toenmalige "Villa Wilhelmina".
De strijd was inmiddels onhoudbaar geworden en een luitenant bood de overgave aan de Duitsers aan. Hoewel ze officieel als krijgsgevangen aangemerkt zouden worden, werden allen door de SS neergeschoten. Echter, Arie was hier niet bij, want die is ‘s middags nog gezien. Na deze middag is Arie echter niet meer gesignaleerd, maar waar hij was is niet meer te achterhalen. Op 27 mei 1940 werd door de toenmalig gemeentesecretaris, de heer Snappenburg- de Vries, aan pastoor Uyttewaal gevraagd de droeve mededeling te gaan doen aan Heintje van Ree, de moeder van Arie. Hij vertelde haar dat haar zoon gesneuveld was op de Grebbeberg. Dit werd in de krant van 29 mei 1940 ook gemeld. In de officiële stukken uit die tijd staat echter dat Arie gevonden zou zijn op 3 juni 1940 en dat klopt niet met wat de ouders is meegedeeld. Maar afzettende tegen het feit dat in die dagen de communicatie erg gebrekkig was en het bijhouden van datums van gesneuvelden en gewonden een bijna onbegonnen taak moet zijn geweest, is dit nog wel te begrijpen. Maar voor de nabestaanden is dit tijdsverschil toch nog steeds een vraag die erg leeft.
De begrafenis in Doesburg werd eerst toegestaan, maar een dag later geweigerd door de Duitsers. Daarom werd Arie in Rhenen begraven. Op de militaire begraafplaats in Rhenen in rij 7 graf 25, ligt Arie van Ree begraven als enige gesneuvelde soldaat die gevochten heeft op de Grebbeberg en uit Doesburg afkomstig was. Misschien is een vernoeming in straatnaam of plaquette nabij Kraakselaan 10 voor de familie nog een eerbetoon aan deze dappere Doesburgse soldaat. Ze hopen er tenminste op. En ieder jaar op Tweede Pinksterdag, is er voor de nabestaanden een speciale herdenkingsbijeenkomst. Voor al die jongens die daar gevallen zijn bij het strijden voor onze vrijheid. En op het moment van stilte is het daar ook stil, doodstil. En van Arie kan men zeggen: Het Vaderland getrouwen, bleef hij tot in den dood.
Bron: De Regiobode van woensdag 29 april 2009. - Onthulling plaquette ter nagedachtenis aan Arie van Ree
DOESBURG. Vorig jaar, tijdens de herdenking op 4 mei, sprak Bernard Claus over zijn oom Arie, die tijdens de Tweede Wereldoorlog is gesneuveld op de Grebbeberg. Hij is voor zover bekend de enige Doesburger die is gesneuveld op de Grebbeberg.
Door het verhaal toen in de krant gezet vond een aantal mensen het wel tijd dat er een plaquette kwam ter nagedachtenis aan Arie, die zijn jonge leven liet voor de vrijheid van ons land. Gesprekken met Gerdie Oosten en burgemeester Kees Luesink resulteerde er in dat op woensdag 12 mei 2010 om 16.30 uur de plaquette onthuld werd. Dit werd gedaan door Tonnie van Ree, zuster van Arie, en Bernard Claus, neef van Arie.
De geëmotioneerde zus was zeer dankbaar dat ze dit nog mocht meemaken. Op de Kraakselaan, tegenover de Rabobank, stond vroeger het ouderlijk huis "de Rosmolen" van Arie en was daarom de aangewezen plaats om deze plaquette te plaatsen. Na de onthulling en het leggen van bloemen door de familie en het 4/5 mei comité legden nog vele belangstellenden ook een bloemetje.
Arie van Ree ligt begraven op het Militair Ereveld op de Grebbeberg, ondanks dat in eerste instantie zijn ouders hem in Doesburg wilden begraven, maar dat niet mochten van de Duitsers. Achteraf vonden ze het toch beter dat hij bij zijn kameraden is gebleven op de Grebbeberg. Op de inzet van de foto is de gedenkplaat te zien.
Bron: De Regiobode, mei 2010.
Relevante links
- Verwijzende documenten:
- Monument 8e Regiment Infanterie (1941-2010)
- Maandag 3 juni 1940
- Monument 8e Regiment Infanterie (2010-heden) - Gedeelde afbeeldingen:
- Sijbrand Jan Boddé
- Johannes Hendrikus Bos
- Johan Andries Pieter van Dijk
- Klaas Gort
- Jan Marinus van 't Hof
- Lambertus Jansen
- Johannes Cornelis Klomp
- Lambertus Gerard Peper
- Leendert Roza
- Willem Schoonderbeek
- Dossier curieuze zaken: Rust Wat / Huize Wilhelmina
- Johan Riggeling
- Hendrikus Cornelis van der Borght
- Albert Hilberdink
- Hermanus Johannes Theodorus Zuidberg
- Willem Bernard Kolk
- Jacob Koenraad Krikke
- Gerard Migchelbrink