Verklaring van dienstplichtig soldaat K.J. Crouwel

Verklaring van den dpl. soldaat K.J. CROUWEL van 2-III-29 R.I., afgelegd in de vergadering
der Commissie Militaire Onderscheidingen d.d. 1 Juli 1947.
--------------------------------

  Mijn commadant was Kapitein SCHLEPER.
  Deze heeft opdracht gegeven om den terugtocht van de compagnie te dekken. Bij mij in de stelling zaten sergeant CROSSE (commandant), VAN DIEREN, v.d. BROEK, VAN KAMPEN en ik. De namen van de andere soldaten zijn mij niet bekend. Bij ons is in de stelling gekomen Luitenant HARTKAMP. Deze Luitenant was bij de voorposten ingedeeld; hij was op verkenning geweest. Ik zag hem op 100 meter afstand uit het voorterrein komen; hij was alleen. Om zijn terugtocht te dekken, heb ik links en rechts van hem gevuurd. Toen hij bij mij in de stelling kwam, dacht hij, dat ik op hem gevuurd had. Ik had echter de Duitschers al uit mijn stelling geconstateerd. Ik heb hem daarop echter medegedeeld, dat ik zijn terugtocht gedekt had. Hij bleef even voor de zijstelling staan (hij was wat onder den indruk van deze mededeeling), zoodat hij nog bloot stond aan het vijandelijk vuur, waarop ik hem naar binnen heb getrokken.
  Door de houding, welke Luitenant HARTKAMP aannam, kon ik merken dat hij ook zijn aandeel in den strijd in de voorposten had gehad. Hij kwam terug o.a. met één beenkap. Hij was niet gewond.
  Hij heeft het commando overgenomen van sergeant CROSSE. Bij het terugtrekken uit de stelling heb ik echter Luitenant HARTKAMP uit het oog verloren. Toen waren wij weer geheel op sergeant CROSSE aangewezen.
  Ik kan niet den juisten tijd mededeelen, die wij in de stelling hebben gezeten, om dezen terugtocht te dekken.
  Over onze stelling vlogen Stuka's, die de verschilldende terugtrekkende troepen opmerkten; zij hebben nog bommen afgeworpen.
  Op een afstand van ongeveer 100 meter was een prikkeldraadversperring. Het was onmogelijk om daar door te komen, omdat wij deze voortdurend onder vuur hielden. Toen zagen wij, dat de Duitschers de diverse stellingen omsingelden. Deze versperring was vermoedelijk aan beide zijden kapot, zoodat de Duitschers deze omtrekkende beweging konden maken.
  In den namiddag zijn wij op bevel van sergeant CROSSE uit de stelling teruggetrokken. Waar de Luitenant HARTKAMP is gebleven, weet ik niet, omdat wij steeds hevig aan het vuren geweest zijn.
  Ik was mitrailleurschutter. Ik heb diverse punten opgekregen, welke ik moest bevuren, hetgeen ik zoo nauwkeurig mogelijk heb gedaan. Deze punten kreeg ik op van sergeant CROSSE; deze was de ziel van den weerstand. Hij was een bijzondere vent! Hij wist een besluit te nemen en was een man met organisatietalent. Hij heeft ons levend uit de stelling weder in de Vesting Holland teruggebracht. Zijn moedige houding was een voorbeeld voor de soldaten; de menschen hebben bijzonder hun best gedaan.
  Van Luitenant HARTKAMP kan ik verder niets bijzonders vertellen. Ik weet wel, dat hij de sympathie had van de soldaten.
  Mijn helper was J. VAN DIEREN; hij woont in Amsterdam. Hetgeen ik met VAN DIEREN in de theorie heb geleerd, wat betreft het nemen van hindernissen met vuurwapens, werd precies eender in de practijk uitgevoerd. VAN DIEREN is in de Grebbelinie steeds aan mijn zijde geweest; hij heeft mij geen moment verlaten.

's-Gravenhage, 1 Juli 1947.

K.J. Crouwel.

Opgenomen: K.

Download brondocument in PDF-formaat Brondocument
(PDF, 1.32 MB)