Verklaring van ritmeester A.D.C. van der Voort van Zijp

VERKLARING VAN DEN RITMEESTER VAN DER VOORT VAN ZIJP A.D.C.
van 3 R.H., gedetacheerd bij 4 R.H.

-----------------------------------

  Nadat ik door mijn Regimentscommandant teruggecommandeerd was uit de omgeving van "Kruiponder" vt. 171-442 en opdracht had te verzamelen bij Berg en Dal vt. 167-443 trof ik aldaar den Majoor van Dijk aan, Commandant II 11 R.I. Genoemde Hoofdofficier verzocht mij patrouilles uit te zenden tegen parachutisten.
  In de duisternis kwamen afdeelingen van 11 R.I., die in de richting Veenendaal marcheerden. Tevens deden geruchten de ronde, dat de Duitschers oprukten en de spoorlijn reeds overschreden hadden. Majoor van Dijk deelde mij dit mede en verzocht mij mede maatregelen te nemen. In stede zelf het commando te nemen gaf ik order dat mijn eskadron alsmede dat van Ritmeester Quarles van Ufford en het Mitrailleureskadron - 4 R.H. een gedeelte van den kunstweg alsmede de in Noordelijke richting voerende kunstwegen zouden afsluiten; Majoor van Dijk zou naast mij den kunstweg naar het Zuiden, in de richting Rhenen afsluiten.
  De Majoor deelde mij tevens mede, dat hij reeds enorme verliezen geleden had en zestig dooden had en maakte op mij niet den indruk de toestand te beheerschen.
  De Bataljonsarts verzocht mij eens met den majoor te praten, aangezien deze geen juiste maatregelen nam. Ik heb dezen Officier van Gezondheid erop gewezen, dat het niet te pas kwam dat hij zijn Chef becritiseerde, waarop de dokter mededeelde, dat er niets van aan was, dat er zooveel verliezen waren, en door een toevalstreffer 2 dooden en 6 gewonden in een sectie te betreuren waren.
  Ik ben toen met dezen Officier van Gezondheid en de Kapitein Wiersinga naar de commandopost van den Majoor gegaan, die in een woonwagen gevestigd was.
  Kapitein Wiersinga die juist terug gekomen was, Oost van den spoorlijn deelde mij mede, dat er geen sprake van kon zijn, dat de Duitschers reeds zoo dicht nabij waren en door de genomen maatregelen van den Majoor dus hiervoor geen goede gronden aanwezig waren. Tevoren had ik met officieren van mijn regiment een keten gevormd om alle troepen die terug wilden trekken in de richting Veenendaal terug te zenden naar II-11 R.I.
  Op de commandopost gekomen, heb ik den Majoor medegedeeld, dat ik niets begreep dat hij mij gezegd had 60 dooden te hebben, terwijl zijn Bataljonsarts mij mededeelde dat er slechts 2 dooden te betreuren waren.
  De Majoor hield vol dat dit aantal juist was en op mijn vraag of hij deze verliezen zelf aanschouwd had, vroeg hij mij: "Waar kunnen ze dan zijn?".
  Ik deelde mede dat dit duidelijk was daar we ze zelf hadden moeten tegenhouden omdat ze in de richting van Veenendaal trachtten te ontkomen. Onder de omstandigheden van het oogenblik en gezien de toestand ter plaatse heb ik de verantwoordelijkheid op mij genomen, om de Majoor van Dijk mede te deelen, dat ik, gezien het feit hij onware berichten verspreidde en het moreel van zijn Bataljon omlaag hielp, hem het commando van het Bataljon ontnam en hem verzocht zijn pistool af te geven en in zijn commandopost te blijven tot er nadere orders voor hem gekomen waren. Aangezien de Majoor hier aanvankelijk niet in toestemde, heb ik mijn pistool getrokken en den Majoor bedreigd dat ik hem neer zou schieten indien aan mijn order geen gehoor werd gegeven.
  Hierop heeft de Majoor zijn wapen afgegeven en heb ik den oudst aanwezige Compagniescommandant het commando van het Bataljon overgedragen.
  Met den Kapitein Wiersinga, Officier van Gezondheid Behr, wilde ik den toestand mededeelen aan Commandant IVe Divisie.
  Op weg daarheen kreeg ik opdracht van mijn Regimentscommandant om terstond een opdracht uit te voeren met mijn eskadron. Ik heb mijn Regimentscommandant medegedeeld wat er gebeurd was met den Majoor van Dijk, doch achtte deze het beter dat beide andere officieren gingen en ik mijn opdracht zou vervolgen.

(get.) de Ritmeester v.d. Voort van Zijp.

voor eensluidend afschrift,
de Kapitein,
van Stein van Callenfels.

Download brondocument in PDF-formaat Brondocument
(PDF, 711.61 KB)