Reserve 1e Luitenant P. Buys
Oranje Nassaulaan 39
Zeist.
|
| Zeist, 12 Maart 1941.
|
| Hierbij moge ik U doen toekomen een verslag, van de verrichtingen van het derde peloton van 6e Eskadron 1e Regiment Huzaren tijdens de oorlogsdagen van 10-15 Mei 1940, als door U gevraag in Uw brief van 1 Maart 1941, nr. 1433.
Ik moge opmerken, dat mij geen kaarten ten dienste staan, zoodat ik mij niet meer precies alle namen van plaatsen en gehuchten herinner, temeer daar het Eskadron eerst 14 dagen voor het uitbreken van den oorlog naar Andelst (Betuwe) werd verplaatst, alwaar het als lichte eenheid voor de stellingen van Brigade A. gelegerd werd. Ook kan ik er niet voor instaan, dat alle hierna genoemde tijden juist zullen zijn.
Het 6e Eskadron 1e Regiment Huzaren had tot taak een ijl scherm te leggen in de lijn, loopende van Noord naar Zuid van Rijndijk naar Waaldijk, ongeveer langs de plaatsen Driel - Homoet - Valburg - Loenen, front Oost en aldaar den opmarsch van den vijand te vertragen. Zoo noodig en zoo mogelijk moest daarna een tweede verdedigingslijn ingenomen worden, loopende Noord - Zuid ongeveer langs de plaatsen Randwijk - Zetten - Andelst, ook weer front Oost. Daarna zou teruggetrokken worden achter de stelling van Brigade A. en wel naar Lienden. In de eerste lijn was aan het 3e peloton van 6e Eskadron 1e Regiment Huzaren het vak Valburg (inbegrepen) tot de Waaldijk toegewezen, het peloton werd daartoe in 4 deelen gesplitst en aan elk deel een bepaalden plaats aangewezen in het genoemd vak. De 4 groepjes stonden onder het bevel van den wachtmeester Heukers, den sergeant Maijer, den sergeant Verdonk en een korporaal.
|
|
| 10 Mei 1940. |
's Morgens om pl.m. half vier werd alarm gemaakt en na het aankleeden, het in orde brengen van de uitrusting, het inpakken van de haverzakken (met particuliere eigendommen van de manschappen) en het den van de wapens, drie lichte mitrailleurs en verder karabijnen werd afgemarcheerd naar de aangewezen plaatsen. Deze waren tegen 6 uur in den morgen ingenomen. Dezen dag gebeurde voor het derde peloton niets vermeldenswaardigs. Alleen werd vernomen, dat de beide andere pelotons ( een, het vierde, was opgeheven) een andere opdracht hadden gekregen en na dezen uitgevoerd te hebben, teruggetrokken waren op Lienden. Om pl.m. 20 of 21 uur trok een deel van de Groep Betuwe, behoorende tot de grensverdediging langs de op stellingsplaatsen terug. Om pl.m. 23 uur moest ook het 3e peloton terugtrekken op Lienden op bevel van C. 6e Eskadron 1e Regiment Huzaren (de reserve Kapitein Dr.Mr. H. van Zanten.) |
| 11 Mei 1940. |
Aankomst te Lienden om pl.m. 1 uur. Daarna rust in een boerderij.
Na gewekt te zijn om pl.m. 7 uur, eerst ontbeten, daarna kreeg het derde peloton, versterkt met 1 groep van het opgeheven 4e peloton onder den wachtmeester Lage Venterink, om pl.m. 10 uur bevel van commandant 6e Eskadron 1e Regiment Huzaren de Waaldijk aan de Betuwschen zijde te verkennen in Oostelijke richting, vanaf Ochten en tot hoever de vijand gevorderd zou zijn. Daarna naar Ochten gemarcheerd, alwaar de stelling van Brigade A. achter ons werd gelaten. Bij Hien werd contact met den vijand verkregen om pl.m. 13.30 uur. Vermoedelijk pl.m. 40 man wielrijders, terwijl 1 vechtwagen of pantserwagen werd gesignaleerd. Deze is niet opgetreden (dit werd denkelijk verhinderd door het, juist in een bocht, aanwezig zijn van landmijnen in het wegdek van den dijk.) Eenigen tijd later meldde de rugdekking, dat wij omsingeld werden en moest teruggetrokken worden, terwijl de groep van den wachtmeester Lage Venterink fungeerde als nieuwe rugdekking. Alhoewel tijdens het terugtrekken van drie zijden op ons werd geschoten met mitrailleurs en geweren, zijn allen zonder getroffen te worden er tusschenuit kunnen komen terwijl wij waarschijnlijk wel eenige tegenstanders buitengevecht hebben gesteld. Twee mitrailleurschutters hadden echter een "shock" gekregen, terwijl een derde mitrailleurschut door een val met zijn wapen, 2 ribben gebroken had, zoodat deze drie soldaten door den geneeskundigen dienst werden overgenomen (Het is wel gebleken, dat de lichte mitrailleur voor de lichte troepen per rijwiel te zwaar was en zeer moeilijk te hanteeren. Het verlies aan materiaal was: 1 mitrailleur (die in een sloot geworpen werd) en 4 rijwielen met bepakking. Daarna het bevel ontvangen terug te trekken op Lienden. Na in Ochten bij de keukenwagen gegeten te hebben rust in Lienden. |
| 12 Mei 1940. |
Om pl.m. 12 uur bevel gekregen van commandant 6e Eskadron 1e Regiment Huzaren mij te melden bij commandant 44e Regiment Infanterie te Ochten met twee groepen van het derde peloton. Van hem kreeg ik de opdracht te verkennen Druten en Leeuwen en eenige wegen daar tusschen. Wij werden met behulp van roeibooten door eenige pontonniers over de Waal gebracht. Van deze verkenning geen bijzonderheden er werden noch vijandelijke, noch Nederlandsche troepen gezien, de stellingen waren verlaten. pl.m. 19 uur terug te Lienden. De 3e groep van het derde peloton onder den sergeant Verdonk versterkt met de wielrijderspatrouille van 44 Regiment Infanterie kreeg, deze de opdracht als 11 Mei het 3e peloton, van dezen tocht zijn mij geen bijzonderheden bekend. |
| 13 Mei 1940. |
Om pl.m. 16 uur kwam het bericht van commandant Brigade A., dat het Eskadron de spoorbrug bij Rhenen aan den Betuwschen kant moest bewaken. (Deze brug was niet vernield.) De oudste pelotonscommandant moest echter te Lienden blijven met zijn peloton en een wacht bij de telefoon in een school bij de kerk aldaar geven. (op dat oogenblik was ik dat, daar de Luitenant Elshove, commandant 1e peloton op 11 Mei gewond werd.) De commandant van 6e Eskadron 1e Regiment Huzaren besliste echter, dat mijn peloton mee moest naar de spoorbrug en kreeg ik een groep onder commando van een korporaal van het tweede peloton te mijner beschikking. (De andere groepen van dat peloton met hun luitenant, de 2e Luitenant Alders, waren reeds des morgens aangewezen als wacht bij den commandopost van commandant Brigade A.) De rest marcheerde af naar de genoemde brug. Een paar maal werd er opgebeld, maar het bleek voor anderen bestemd te zijn. De telefoon bleek niet meer in orde. Denkelijk om pl.m. 19 uur kwam de commandant 6e Eskadron 1e Regiment Huzaren mij de opdracht geven, mij met de toegewezen groep te begeven naar het station Kesteren en de daarbij gelegen stellingen om als rugdekking te dienen tijdens den terugtocht van Brigade A. tot 0.30 uur 14 Mei (Terwijl deze opdracht gegeven werd, werd de spoorbrug alsnog opgeblazen.) Onderweg zouden de 2 groepen van het 2e peloton onder hun luitenant zich aansluiten en moest ik alleen mij weer bij mijn eigen peloton voegen. Denkelijk door een misverstand zag ik de twee groepen niet en ben ik met de nog bij mij zijnde groep naar het station Kesteren en verder door naar de stelling gegaan.
(Later hoorde ik, dat de twee genoemde groepen ook bij de spoorbrug waren geweest.) Bij de zo-even genoemde stelling werden aangetroffen enkele manschappen onder een wachtmeester der bereden artillerie behoorende bij een stuk van 6-veld en eenige soldaten onder een sergeant behoorende bij een stuk der zware mitrailleurs. Deze laatste had telefonische verbinding met een kapitein. Maar op het oogenblik. dat ik mij met hem in verbinding wilde stellen, was geen verbinding meer te krijgen, en waar hij eigenlijk was, wist men niet. Gevonden heb ik hem niet. (Het terrein was ons geheel onbekend en reeds donker.) |
| 14 Mei 1940. |
Denkelijk om pl.m. 24 uur ontmoetten wij de twee andere groepen van het tweede peloton onder hun luitenant-commandant. Eenigen tijd later zijn wij gezamenlijk den terugtocht begonnen, die voor 6e Eskadron 1e Regiment Huzaren in Vianen zou moeten eindigen. Na in Lienden nog eenigen tijd gewacht te hebben op het andere deel van 6e Eskadron 1e Regiment Huzaren, zooals de afspraak was om elkaar daar te treffen, zijn wij doorgegaan, daar ze niet kwamen zijn wij denkelijk om pl.m. 7 uur te Hagestein aangekomen, alwaar het andere gedeelte van 6e Eskadron 1e Regiment Huzaren reeds aanwezig was. Daar konden wij ons verfrisschen. Verder geen bijzonderheden tot pl.m. 16 uur toen bekend werd, dat het Nederlandsche leger gecapituleerd had. |
| Ik hoop dat dit relaas eenigermate zal voldoen aan hetgeen U zich had voorgesteld te vernemen omtrent de belevenissen van mijn peloton en mij persoonlijk.
Aan
den Heer Hoofd van het
Regelingsbureau Landmacht
Afdeeling I C.
Willem Lodewijklaan 1
's-Gravenhage |
De Reserve 1e Luitenant,
P. Buys. |
|
|
