Frederik Karel Gregorowitsch

Notities

• Uit het rapport Sellies/Verhoeven (bevat o.m. gegevens omtrent sneuvelen en vindplaats)
  Op 17 mei 1940 gevonden in de stellingen van de 16e Mitrailleur Compagnie (16 M.C.) aan het bospad van de Heimersteinselaan en de Levendaalseweg. Lag tot 20 mei 1941 als onbekende militair begraven.

Beeldmateriaal

Opmerkingen

• Geen.

Relevante links

• Verwijzende documenten:
  - Vrijdag 17 mei 1940
  - Monument 8e Regiment Infanterie (1941-2010)
  - Onbekende en vermiste militairen
  - Monument 8e Regiment Infanterie (2010-heden)
• Gedeelde afbeeldingen:
  - Hendrikus Gerardus Antonius M. Jansen
  - Johan van de Kamp
  - Theodorus Gerardus Hendrikus Scholten
  - Petrus Bernardus Kaak
  - Everhardus Gerhardus Theodorus Spronk
  - Wilhelmus Franciscus Brummelhuis
  - Johannes Josef Oude Breuil
  - Jan Roelof Dijkman
  - Mathias Nicolaas Giesen
  - Hendrikus Hermanus Theodorus Pastoor
  - Cornelis Posch
  - Abraham Steenhagen
  - Antonius Josephus van der Doelen
  - Franciscus Hubertus Doumen
  - Petrus Johannes Klaassen
  - Tiemen Pees
  - Johannes van Bree
  - Johannes Martinus Folmer
  - Derk ter Harmsel
  - Herman Johan Hengeveld
  - Pieter Hendrik Hoefsmit
  - Marcel Adolf Mignot

Levensbeschrijving

Freek (Frederik Karel) Gregorowitsch was de zoon van Catharina Johanna Koning en Arie Gregorowitsch en werd op 24 augustus 1913 geboren in Den Haag. Arie Gregorowitsch was blik- en koperslager en was net als zijn vrouw geboren in Gouda. Rond 1921 verhuisde de familie definitief naar het oosten van Nederland, waar ze zich vestigden in Olst. In december 1934 verhuisde de familie Gregorowitsch van Olst naar Deventer. Freek had naast Sief (die als Marinier omkwam op de Hr.Ms. de Ruijter bij de slag op de Javazee) nog twee broers: Anne Klaze en Bep en een zuster: Cathrien. Freek werd machinebankwerker van beroep.

Freek werd na zijn diensttijd bij de Vrijwillige Landstorm geschikt geacht voor de onderofficiersopleiding en op 3 april 1933 werd hij "bij het 19e Regiment Infanterie ingelijfd als gewoon dienstplichtige van de lichting 1933 uit de gemeente Olst, provincie Overijssel, onder lotingsnummer 38; op dato in werkelijke dienst en ingedeeld bij de Specialisten Compagnie". Freek ging in de rang van sergeant op 3 september 1933 met groot verlof en ging in september 1937 nog een keer op herhaling. Freek trouwde op 28 maart 1940 met Franziska Rosa (Ciska) Fielers en zij woonden in de Metsustraat 13 in Deventer.

Met de algemene mobilisatie werd Freek op 29 augustus 1939 teruggeroepen in werkelijke dienst. Na een start bij de 5e compagnie, 19e Depot Bataljon, werd hij op 9 november 1939 overgeplaatst naar de 16e Mitrailleurcompagnie. De compagnie had een commandant: de reserve kapitein H.M. Vestdijk. De eerste sectie stond onder bevel van de luitenant A. Gazendam en de tweede sectie stond onder bevel van Freek Gregorowitsch.

Freek was vlak voor de inval ziek thuis, toen hij hoorde dat de gevechten zouden beginnen, spoedde hij zich van Deventer naar Rhenen. Ondanks dat hij ziek was, wilde hij zich per se bij zijn manschappen voegen en hen niet in de steek laten. In de stelling van de 16e MC gebeurde er op 10 mei en 11 mei ’s ochtends niet zo veel. Tot 11.00 uur: toen kregen de mannen de vuurdoop te verwerken door het ingezette hevige artillerievuur, ongeveer 500 meter van 16 MC (wat ze overigens niet wisten). Zaterdagavond kregen de mannen van 16 MC het bevel om de loopgraaf in te gaan met de bajonet op het geweer.

Vanaf 3.00 uur op zondag 12 mei (eerste Pinksterdag) begonnen de beschietingen van de Duitsers op de berg weer en vanaf 3.50 uur begonnen de Duitsers de voorbereiding voor de grote aanval: maar liefst vier afdelingen artillerie openden een zwaar en geconcentreerd vuur.

Om 4.00 uur in de ochtend van 13 mei (tweede Pinksterdag) kwamen er weer zware mitrailleurbeschietingen, die om 9.00 uur werden verlegd naar achter de stellingen van 16 MC. Het Duitse SS-regiment "Der Führer" werd afgelost door het Duitse 322ste Regiment Infanterie. De drie mitrailleurs van de sectie van Freek vuurden al die tijd nog door. Rond 12.00 werd de compagnie van achteren beschoten door eigen mitrailleurs. Rond 13.00 uur kwam het vuur van alle kanten en werd de compagnie gedwongen tot overgave: de Duitsers overvielen de stellingen waar Freek in zat van achteren en gebruikten daarbij handgranaten. Ze omsingelden de stellingen en verdere verdediging was onmogelijk. Wat er precies met Freek is gebeurd is niet duidelijk. Een andere soldaat, Anton van Laar heeft een grote groep dode soldaten zien liggen (30 tot 40 man) zonder uniformjas met hun gezicht in de richting van een prikkeldraadversperring. Volgens deze soldaat waren ze zonder twijfel van achter neergeschoten.

Berend Vinke uit zijn boek "De slag om de Grebbeberg" schrijft het volgende over Freek Gregorowitsch:

"Af en toe komt een mannetje naar de 16 MC overwaaien om te rapporteren dat de vijand in de bosrand zit maar op afstand wordt gehouden door de vuurstoten van de Vickers MG’s. We horen dat ze daar een sergeant bij zich hebben die een ware oorlogsveteraan is geworden in drie dagen. Hij vuurt zijn mannetjes aan, hij sleept met munitiekisten, hij zorgt dat er wat te eten komt. Er zijn wat gewonden die hij zelf verbindt. Gelukkig nog geen gesneuvelden. Door sergeant Gregorowitsch houdt de stelling stand. Hij zou op zijn post vallen voor Koningin en Vaderland. Sergeant Gregorowitsch stoeide en worstelde een vriendschappelijk partijtje met Berend Vinke in de berm van de bosrand en liet Berend "genade" vragen. De sergeant heeft geen genade gekregen en wilde het ook niet hebben van de oppermachtige vijand voor zijn stellingen."

Freek werd samen met Brummelhuis gevonden. Brummelhuis, Gregorowitsch en (luitenant) Folmer werden volgens de rapporten van Sellies c.s. gevonden nabij de Levendaalseweg, in een weiland noord daarvan, samen met nog twee anderen, waaronder Oude Breuil. Hun vindplaats zou 400 meter west van boerderij Poppedeintje zijn, die nabij de kruising van de Cuneraweg en de Levendaalseweg stond.

Freek lag tot 20 mei 1941 begraven als onbekende militair. Pas toen konden zijn stoffelijke resten worden geïdentificeerd aan de hand van een das.

Paul van de Water,
Maarssen, 1 juni 2012
(het volledige verhaal van bovenstaande samenvatting kunt u hier nalezen)